Ασκήσεις από ευθύ σε πλάγιο λόγο

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ ΣΕ ΠΛΑΓΙΟ

▪ ΑΣΚΗΣΗ 1

Να μετατρέψετε τις ακόλουθες προτάσεις στον πλάγιο λόγο με όλες τις δυνατές μορφές χρησιμοποιώντας ως ρήμα εξάρτησης αυτό που δίνεται σε παρένθεση.

1. Τὰ πλοῖα κατέκαυσεν, ἵνα μὴ Κῦρος διαβῇ. (οὗτος λέγει...)

2. Ὅτε ἡ μάχη ἐγένετο, Τισσαφέρνης ἐν Σάρδεσιν ἔτυχεν ὤν. (Οὗτος διηγεῖτο ὅτι...) 3. Ὦ ἄνδρες, μὴ θαυμάζετε ὅτι χαλεπῶς φέρω τοῖς παροῦσι πράγμασι. (Κλέαρχος ἐκέλευε...)

4. Ὃ μέλλεις ποιεῖν, μὴ λέγε. (Συνεβούλευεν...)

5. Φίλιππος, εἰ τότε ταύτην ἔσχε τὴν γνώμην, οὐκ ἂν ἐκτήσατο τοσαύτην δύναμιν. ( Γιγνώσκομεν...)

6. Πῶς ἂν τὴν μάχην συμφορώτατα ἡμῖν αὐτοῖς ποιήσαιμεν; (Ἐβουλεύοντο ..)

7. Οὗτος οὐ ποιεῖ ταῦτα. ( Ἔγνωσαν...)

8. Κατέβην χθὲς εἰς Πειραιᾶ. (Ἔφη Σωκράτης...)

9. Ἐπειδὰν ἡ στρατεία λήξῃ, εὐθὺς ἀποπέμψω σε. (Ἔφη..)

10. Ὁ βασιλεὺς ἐν τοῖς σκευοφόροις ἐστί. (Οἱ Ἕλληνες ᾔσθοντο...)

▪ ΑΣΚΗΣΗ 2

Στα παρακάτω παραδείγματα να τρέψετε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο.

1. Ἀλλὰ διαλέγου καὶ μάθε πρῶτον τίνες εἰσὶν. (ρήμα εξάρτ.: παρῄνει).

2. Τί φῶμεν πρὸς ταῦτα, ὦ Κρίτων; ἄλλο τι ἢ ὁμολογῶμεν; (ρήμα εξάρτ.: ἠπόρει).

3. Ἀλλ’ ἡμεῖς, ὦ ἄνδρες, μὴ πάθωμεν ταῦτα, ἀλλ’ ἴωμεν ἐπὶ τοὺς πολεμίους. (ρήμα εξάρτ.: παραινεῖ).

4. Πότερον ὡς αἱ τέχναι νενέμηνται, οὕτω καὶ ταύτας νείμω; (ρήμα εξάρτ.: ἠρώτα). 5. Ὦ Σώκρατες, ἐγὼ μὲν ᾢμην τοὺς φιλοσοφοῦντας εὐδαιμονεστέρους χρῆναι γίγνεσθαι. (ρήμα εξάρτ.: λέγει).

▪ ΑΣΚΗΣΗ 3

Να μετατρέψετε σε πλάγιο λόγο τις επόμενες προτάσεις χρησιμοποιώντας ως ρήμα εξάρτησης αυτό που δίνεται σε παρένθεση.

1. Τίς ἔστιν ἡ χώρα; (Ξενοφῶν ἀνηρώτα)

2. Βούλει τι, ὦ Κῦρε, παραγγεῖλαι; (Ξενοφῶν ἤρετο Κῦρον).

3. Ἀναπλευσῇ (< ἀναπλέομαι = ἔρχομαι) ἔχων ἀργύριον; (Ἠρώτων αὐτὸν)

4. Πέρσης εἰμί, πορεύομαι δὲ ἀπὸ τοῦ Τιριβάζου στρατοπέδου, ὅπως τὰ ἐπιτήδεια λάβω. (Ἔφη)

5. Ὁ Ἀγησίλαος ὅπως βοηθήσῃ τοῖς τυράννοις, πράγματα τῇ πόλει παρέχει. (Ἔλεγον οἱ πολῖται)

6. Ἴστε τι χωρίον ἔξω τῆς Ἀττικῆς, ἔνθα οὐ προσβατὸν θανάτῳ; (Σωκράτης ἐπισκώπτων ἠρώτα)

7. Εἰ μὴ βοηθήσετε, στρατεύσουσιν ἐφ’ ἡμᾶς. (Οἱ Ὀλύνθιοι εἶπον αὐτοῖς)

8. Κῦρος μὲν τέθνηκεν, Ἀριαῖος δὲ πέφευγεν ἐν τῷ σταθμῷ. (Ἔλεγε)

9. Κλέαρχε, ἧκε. (Κῦρος παραγγέλλει (+ δοτική)

10. Ποίαν ὁδὸν ἐπὶ τὸν βίον τράπωμαι; (Ὁρῶ σε ἀποροῦντα)

11. Τί ἂν ποιῶν τὸν βίον εὐδαιμονέστατα διατελέσαιμι; (Ἐπερωτᾷ τὸν θεὸν)

▪ ΑΣΚΗΣΗ 4

Να τρέψετε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο με εξάρτηση από το ρήμα στην παρένθεση:

1. Βουλεύησθε περὶ τῶν αἰχμαλώτων (Λύσανδρος τοὺς συμμάχους ἐκέλευσε).

2. Ἡμῖν οὐδὲν ἔστιν ἀγαθὸν ἄλλο εἰ μὴ ὅπλα καὶ ἀρετὴ (Θεόπομπος εἶπεν).

3. Ἀφίκοντό ποτε εἰς Παναθήναια Ζήνων τε καὶ Παρμενίδης (ἔλεγεν Πυθόδωρος).

4. Πότερον βούλει μένειν ἢ ἀπιέναι; (Ἡ μήτηρ διηρώτα τὸν Κῦρον).

5. Ἡ πόλις κατελήφθη (Ἤισθοντο).

6. Ἐὰν ἡμῖν φίλια ταῦτ’ ᾖ βεβαίως, πέριξ τὴν Πελοπόννησον πολεμήσομεν (Ἐπρεσβεύοντο ὁρῶντες).

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΣΕ ΕΥΘΥ ΛΟΓΟ

▪ ΑΣΚΗΣΗ 1

Να μετατρέψετε τις ακόλουθες προτάσεις από τον πλάγιο στον ευθύ λόγο.

1. Σωκράτης ἔλεγεν ὅτι, εἰ ἀναγκαῖον εἴη ἀδικεῖν ἢ ἀδικεῖσθαι, ἕλοιτ’ ἂν ἀδικεῖσθαι. 2. Ἡγεῖται τὸ νόμιμον εἶναι δίκαιον.

3. ᾜσθοντο ὅτι ἡ πόλις ἂν καταληφθείη.

4. Καὶ τούτους ὁρᾶτε προθύμως σῴζοντας τοὺς φίλους.

5. Οἱ Μυτιληναῖοι ἐβούλοντο ἀποπέμψασθαι τὰς ναῦς τῶν Ἀθηναίων.

6. Καὶ τοὺς φυγάδας ἐκέλευσε σὺν αὐτῷ στρατεύεσθαι.

7. Ὁ Ἀγησίλαος ἔλεγεν ὅτι, εἰ βλαβερὰ τῇ Λακεδαίμονι πεπραχὼς εἴη, δίκαιος εἴη ζημιοῦσθαι.

8. Πρωταγόρας ἐρωτᾷ, εἰ οὐκ αἰσχύνομαι τἀγαθὰ δεινὰ καλῶν.

9. Μάθε πρῶτον τίνες εἰσίν.

10. Παρεκελεύοντο Κύρῳ, μὴ μάχεσθαι, ἀλλ’ ὄπισθεν ἑαυτῶν τάττεσθαι.

11. Λέγουσιν ὡς, ἐπειδάν τις ἀγαθὸς ὢν τελευτήσῃ, μεγάλην τιμὴν ἔχει.

▪ ΑΣΚΗΣΗ 2

Να μεταφέρετε τις επόμενες περιόδους από τον πλάγιο λόγο στον ευθύ.

1. Ζεὺς ἐκέλευε Ἑρμῆν ἀπελθεῖν πρὸς Τίμωνα.

2. Λέγεται ὅτι Ἀλκιβιάδης, πρὶν εἴκοσι ἐτῶν εἶναι, Περικλεῖ διελέχθη περὶ νόμων.

3. Μάθε οἵτινές εἰσιν.

4. Ὁ ἀνὴρ ἔλεγε τῷ Ἑρμῇ ὅτι οὐκ ἂν λάβοι παρὰ τοῦ μὴ ἔχοντος.

5. Τισσαφέρνης ἐκέλευε, μέχρι δ’ αὐτὸς ἥκοι, τὰς σπονδὰς μένειν.

▪ ΑΣΚΗΣΗ 3

Να τρέψετε σε ευθύ λόγο τις επόμενες προτάσεις:

1. Θεμιστοκλῆς εἶπεν ὅτι ἡ πόλις σφῶν τετείχισται.

2. Πάντες ἂν ὁμολογήσαιεν ὁμόνοιαν μέγιστον ἀγαθὸν εἶναι.

3. Κλέαρχος ἐκέλευσεν τοὺς κήρυκας περιμένειν.

4. Ξενοφῶν ἐπυνθάνετο ὅπως κάλλιστα πορευθείη.

5. Οἱ Μάκρωνες ἠρώτων εἰ δοῖεν ἂν τούτων τὰ πιστά.

6. Πάντες ἐψηφίσαντο βοηθεῖν μετ’ Ἀγησιλάου τῇ Λακεδαίμονι.

7. Οὐδενί φασιν Λακεδαιμόνιοι πολέμιοι ἥκειν.

▪ ΑΣΚΗΣΗ 4

Να τρέψετε σε ευθύ λόγο τις επόμενες σύνθετες περιόδους του πλαγίου λόγου.

1. Ἔλεγεν ὅτι ἕτοιμος εἴη ἡγεῖσθαι αὐτοῖς, ἔνθα πολλὰ καὶ ἀγαθὰ λήψοιντο.

2. Τοὺς φυγάδας ἐκέλευσε σὺν αὐτῷ στρατεύεσθαι ὑποσχόμενος αὐτοῖς, εἰ καλῶς καταπράξειεν, ἐφ’ ἃ ἐστρατεύετο, μὴ πρότερον παύσεσθαι, πρὶν αὐτοὺς καταγάγοι. 3. Καὶ παρήγγειλαν, ἐπειδὴ δειπνήσειαν, πάντας ἀναπαύεσθαι καὶ ἕπεσθαι, ἡνίκα τις παραγγέλλοι.

4. Ἀλκιβιάδης οὐκ ἐν καλῷ ἔφη τοὺς Ἀθηναίους ὁρμεῖν, ἀλλὰ μεθορμίσαι παρῄνει εἰς Σηστόν, οὗ ὄντες ναυμαχήσετε, ἔφη.

5. Ἀπορίᾳ οὖν σχόμενος ὁ Προμηθεύς, ἥντινα σωτηρίαν τῷ ἀνθρώπῳ εὕροι, κλέπτει Ἡφαίστου καὶ Ἀθηνᾶς τὴν ἔντεχνον σοφίαν σὺν πυρί.

6. Ἐδέοντο οἱ Μαντινεῖς τῶν Ἀθηναίων ἱππέων βοηθῆσαι, εἴ τι δύναιντο.

7. Σεύθης ἔλεγεν ὅτι, εἰ μὴ καταβήσονται οἰκήσοντες, κατακαύσει τὰς κώμας.

8. Τισσαφέρνης ὤμοσεν Ἀγησιλάῳ, εἰ σπείσαιτο, ἕως ἔλθοιεν, οὓς πέμψειεν πρὸς βασιλέα ἀγγέλους, διαπράξεσθαι αὐτῷ ἀφεθῆναι αὐτονόμους τὰς πόλεις.

▪ ΑΣΚΗΣΗ 5

Να μετατρέψετε τον πλάγιο λόγο των επομένων προτάσεων σε ευθύ:

1. Ἔδοξεν αὐτοῖς προϊέναι εἰς τὰ πρόσω.

2. Ἀλέξανδρος ἔφασκεν εἶναι Διὸς υἱός.

3. Ἤκουον δῃουμένην τὴν χώραν.

4. Ἀπήγγειλεν ὅτι οἱ βάρβαροι φεύγοιεν κατὰ κράτος.

5. Ἠρώτα τί βούλοιντο.

6. Θηραμένης εἶπεν ὅτι οὐδὲν αὐτῷ μέλοι τοῦ ὑμετέρου θορύβου, ἐπειδὴ πολλοὺς τῶν Ἀθηναίων εἰδείη τοὺς τὰ

ὅμοια πράττοντας αὐτῷ.

▪ ΑΣΚΗΣΗ 6

Να εντοπίσετε τη μορφή της απόδοσης στις επόμενες υποθετικές προτάσεις και να τις επαναδιατυπώσετε στον ευθύ λόγο:

1. Ἀπεκρίναντο αὐτῷ πολλοῦ ἂν ἄξιον εἶναι, εἰ τοὺς ἀγαθοὺς διεγίγνωσκε.

2. Οἶμαι ἄν σε ταῦτα διαπραξάμενον ἀποπλεῖν, εἰ βούλοιο.

3. Θησεὺς πρὸς τὸν πατέρα προεῖπε χρήσεσθαι τοῖς ἱστίοις λευκοῖς, ἢν ὀπίσω πλέῃ τοῦ ταύρου κρατήσας.

4. Τίς οὕτως εὐήθης ἐστίν, ὅστις ἀγνοεῖ τὸν ἐκεῖθεν πόλεμον δεῦρο ἥξοντα, ἂν ἀμελήσωμεν;

5. Ἔπειτα δὲ κατεστρατοπεδεύσατο τῷ μὲν πεζῷ ἐπὶ λόφῳ ἀπέχοντι τῆς πόλεως ὡς πέντε στάδια, πρὸ τῆς χώρας

ὄντι, ὅπως ἀποτέμνοιτο ἐντεῦθεν, εἴ τις ἐπὶ τὴν χώραν Κερκυραίων ἐξίοι.

6. Ἐγὼ δὲ καὶ τὰ πλείω ὁρῶ πρὸ ἡμῶν ὄντα, ἢν ἐθέλωμέν τε μεῖναι καὶ μὴ τῷ πλήθει αὐτῶν καταπλαγέντες τὰ

ὑπάρχοντα ἡμῖν κρείσσω καταπροδοῦναι.

7. Ἡγεῖτο ἅπαν ποιήσειν αὐτόν, εἴ τις ἀργύριον διδοίη.

8. Ἔφη δέ, εἰ οἱ πολῖται τοῖς ἄρχουσι πείθοιντο, τὰς πόλεις ἄριστ’ οἰκεῖσθαι.

9. Ἅπαντες ἐγίγνωσκον ὅτι, εἴ τινας θορυβουμένους αἴσθοιτο ὁ Κῦρος, τὸ αἴτιον τούτου σκοπῶν κατασβεννύναι τὴν ταραχὴν πειρῷτο.